Status parku kulturowego dla serca Pszczyny na ostatniej prostej. Co dodadzą do uchwały mieszkańcy?

Obszar, który zostaje wyznaczony na park kulturowy, podlega szczególnej ochronie estetyki. Pierwszym miejscem w Polsce w którym wprowadzono tego typu zapisy jest krakowskie Stare Miasto. Podobne wytyczne przyjęły też np. Wrocław i Poznań, ale i mniejsze miejscowości. Najatrakcyjniejsza część Pszczyny ma zostać piątym miejscem w województwie z podobnymi regulacjami - po cmentarzu żydowskim w Żorach, Hałdzie Popłuczkowej w Tarnowskich Górach, terenie osady Ruda w Rudzie Śląskiej oraz obszarze staromiejskim i średniowiecznej grobli w Bieruniu Starym.

Sama koncepcja bierze się z bardzo często stosowanych w polskich miastach kiepskich praktyk w urządzaniu przestrzeni publicznej - czyli np. tanich, krzykliwych form reklamy zewnętrznej, tak zwanej "szyldozy". Skutkują one chaosem psującym estetyczny charakter miejsc architektonicznie czy historycznie ważnych - a takim niewątpliwie jest Pszczyna, dawna stolica jednego z prężniejszych górnośląskich księstw, obecnie z uwagi na ową "książęcość" i unikatowe muzea popularne w regionie miejsce weekendowych wypadów.

Ustanowienie parku kulturowego poza uregulowaniem wyglądu reklam ma określić także ogólne zasady ładu przestrzennego - dokument opisuje pożądany wygląd elewacji zabytków i sposób, w jaki mają być eksponowane detale architektoniczne.

27 marca kwestia parku kulturowym weszła na etap konsultacji społecznych, które potrwają 10 dni

Na początek w pszczyńskim magistracie od godziny 16 miało miejsce spotkanie z zainteresowanymi. Wcześniej projekt przeszedł konsultacje między urzędnikami i specjalistami; jednym z jego fundamentów są także ankiety przeprowadzone wśród mieszkańców.

W tym miesiącu pozytywnie ocenił go także wojewódzki konserwator zabytków. Ostatnim etapem przygotowania parku kulturowego będzie podjęcie uchwały przez Radę Miejską w Pszczynie.

- Najważniejsza jest dla nas estetyka przestrzeni. Chcemy podkreślić zabytkową część miasta, aby pokazać to, co w Pszczynie jest najbardziej wartościowe, najładniejsze i najciekawsze. Chcemy odsłonić elewacje, żeby witryny zapraszały przechodniów do środka - przedstawia sprawę miejski konserwator zabytków Beata Sarnecka-Uziałko.

Burmistrz Pszczyny Dariusz Skrobol również podchodzi do sprawy entuzjastycznie:

Jestem przekonany, że to działanie nie tylko uczyni już teraz przestrzeń publiczną bardziej przyjazną, ale przede wszystkim pozwoli utrwalić walory naszego miasta i zachować je dla przyszłych pokoleń (...) Zachęcam, aby przeczytać dokument, ponieważ w trybie konsultacji społecznych jesteśmy otwarci, aby ten dokument przedyskutować i wnieść poprawki i sugestie, które Państwa zdaniem są istotne - mówi włodarz miasta.

Czy ustanowienie parku kulturowego rozwiąże problemy z zabudową Pszczyny?

Reklamy i elewacje to bowiem nie wszystko - staromiejskie kamienice poważnie niszczeją; im dalej od turystycznych atrakcji, tym gorzej. Innym problemem jest chaos przestrzenny i stan starszej śródmiejskiej zabudowy mieszkalnej - niektórzy mieszkańcy Pszczyny są więc sceptyczni wobec tego nowego pszczyńskiego ładu. Wyrażają oniw internecie opinie, że przysłuży się to wyłącznie turystom i żyjącym z nich przedsiębiorców i instytucji, podczas gdy reszta miasta przypomina Trzeci Świat.

- Ostatnio pochodziłem sobie po starym mieście i poza rynkiem sprawia to bardzo smutne wrażenie - dużo kamienic się sypie, zero remontów, dziury w zabudowie. Myślałem, że 35 lat po upadku komuny tu będzie perełka - czytamy w komentarzu na jednym z lokalnych serwisów.

Sprawa jest zatem rozwojowa, a pole do dyskusji nad ostatecznym kształtem uchwały regulującej wygląd serca Pszczyny - nadal spore.

- Po uchwaleniu będzie jeszcze czas przejściowy, kiedy wszystkie przyjęte przepisy będą wdrażane. W zależności od strefy czas będzie wydłużony, aby wszyscy mogli dostosować elementy, o których mówimy, do przepisów - wyjaśnia konserwator Beata Sarnecka-Uziałko.

Projekt do wglądu, broszura i sposób wnoszenia propozycji zmian

Projekt uchwały o pszczyńskim parku kulturowym dostępny jest tutaj, a kilkunastostronicowa broszura informacyjna w formie cyfrowej - tutaj. Propozycje zmian i zapisów, opinie lub uwagi do projektu uchwały można zgłaszać mailowo (zabytki@pszczyna.pl), pocztą (Urząd Miejski w Pszczynie, ul. Rynek 2, 43-200 Pszczyna) lub osobiście w urzędzie poprzez Biuro Obsługi Klienta.