Rok 2020 był dla jednostek samorządu terytorialnego rokiem pełnym nowych wyzwań. Pandemia spowodowana przez COVID-19 stanowiła i nadal stanowi poważne wyzwanie dla całego społeczeństwa, w tym dla poszczególnych wspólnot samorządowych.
Odmienne podejście do gospodarki
Organizacja trybu pracy urzędów, szkół czy licznych placówek medycznych, w tym pandemicznym czasie, wiązała się z nowymi zadaniami. Decyzje i regulacje prawne rządu, często podejmowane w krótki czasie, wymuszały na jednostkach samorządu terytorialnego zmianę ich dotychczasowej działalności czy sposobu pracy, wpływając na ich finanse, ale były niezbędne wobec stanu epidemii. Niższe i często nieregularne wpływy do budżetów jednostek samorządu terytorialnego, wynikające z zamrożenia gospodarki, znacząco oddziaływały na harmonogram wpływu środków budżetowych, utrudniając realizację podstawowych zadań, nie wspominając już o planowanych inwestycjach, co znalazło odzwierciedlenie w Rankingu.
Epidemia COVID-19 i spowodowane nią zmiany odbiły się na każdej sferze życia społecznego, w tym na funkcjonowaniu samorządów. To był swojego rodzaju test na wytrzymałość i adaptacyjność władz lokalnych. Niedociągnięcia i błędy w działaniu samorządów, często niewidoczne w poprzednich latach, ujawniły się z całą ostrością. Z kolei stosujący efektywne formy zarządzania pokazali w kryzysowej sytuacji swoje możliwości oraz skuteczność. – Stwierdził Zygmunt Berdychowski, Przewodniczący Rady Programowej Forum Ekonomicznego
Można z pewnością stwierdzić, że spowodowany epidemią kryzys udowodnił, że w Polsce samorządność jest. Chociaż nie ma rozwiązań idealnych, nasze samorządy, które istnieją ledwie 30 lat po raz kolejny, udowodniły swoją żywotność i efektywność. – Dodał
Tychy w czołówce!
W grupie 66 miast na prawach powiatów w 2020 roku najlepsze wyniki uzyskały:
- Poznań
- Tychy
- Gliwice
- Warszawa
- Gdańsk
- Katowice
- Sopot
- Świnoujście
- Sosnowiec
- Bielsko-Biała
Sposób oceny
Zastosowano miernik syntetyczny jako wielokryterialny miernik oceny. Wykorzystano ten sam zestaw siedmiu wskaźników oceny kondycji finansowej jednostek samorządu terytorialnego, na bazie których powstały poprzednie rankingi. Są to:
- udział dochodów własnych w dochodach ogółem
- relacja nadwyżki operacyjnej do dochodów ogółem
- udział wydatków inwestycyjnych w wydatkach ogółem
- obciążenie wydatków bieżących wydatkami na wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń
- udział środków europejskich w wydatkach ogółem – bez poręczeń
- relacja zobowiązań do dochodów ogółem
- udział podatku dochodowego od osób fizycznych w dochodach bieżących
